Het sealen van tanden is een preventieve tandheelkundige behandeling die steeds vaker wordt toegepast om gaatjes te voorkomen. Deze procedure wordt vooral bij kinderen uitgevoerd, maar kan ook bij volwassenen nut hebben. In dit artikel bespreken we wat tandsealen precies inhoudt, hoe effectief het is in het voorkomen van cariës, op welke leeftijd het het meest geschikt is, en wat de voor- en nadelen zijn van deze behandeling.
Wat is het sealen van tanden en hoe werkt het?
Het sealen van tanden is een procedure waarbij een dunne laag kunststof (sealant) op de kauwvlakken van de achterste tanden (molaren en premolaren) wordt aangebracht. Deze vlakken bevatten vaak diepe groeven en putjes waar voedselresten en bacteriën zich makkelijk kunnen ophopen. Door deze groeven af te dichten met een sealant, wordt het risico op tandbederf aanzienlijk verminderd.
De procedure begint met een grondige reiniging van de tanden om alle plaque en voedselresten te verwijderen. Vervolgens wordt een zuurachtige oplossing op de tanden aangebracht om het tandoppervlak ruw te maken, zodat de sealant beter hecht. Na het aanbrengen van de sealant wordt deze uitgehard met behulp van een speciale blauwe lichtlamp. Het hele proces is pijnloos en neemt meestal slechts enkele minuten per tand in beslag.
Sealants zijn meestal transparant of wit van kleur, waardoor ze nauwelijks zichtbaar zijn. Ze vormen een fysieke barrière die voorkomt dat bacteriën en voedseldeeltjes in de diepe groeven van de tanden kunnen doordringen. Dit maakt het gemakkelijker om de tanden schoon te houden en vermindert de kans op gaatjes.
Hoewel de meeste sealants enkele jaren meegaan, is het belangrijk om tijdens reguliere tandartsbezoeken te controleren of ze nog intact zijn. Indien nodig kan de sealant eenvoudig worden bijgewerkt of opnieuw worden aangebracht.
Effectiviteit van tandsealen in het voorkomen van gaatjes
Uit verschillende studies blijkt dat het sealen van tanden zeer effectief kan zijn bij het voorkomen van gaatjes. Volgens de American Dental Association (ADA) kan het aanbrengen van sealants het risico op cariës in de eerste molaren met wel 80% verminderen. Dit komt doordat de sealant een fysieke barrière vormt die het moeilijk maakt voor bacteriën om zich in de groeven van de tanden te nestelen.
Een andere studie gepubliceerd in het Journal of Dental Research toonde aan dat kinderen die sealants hadden, 50% minder kans hadden op nieuwe gaatjes in de eerste vier jaar na de behandeling, vergeleken met kinderen zonder sealants. Dit effect hield zelfs na negen jaar nog aan, zij het in mindere mate. Deze resultaten onderstrepen de langdurige voordelen van het sealen van tanden.
Het sealen van tanden is vooral effectief bij kinderen en adolescenten, omdat hun nieuwe permanente tanden vaak diepe groeven en putjes hebben die moeilijk schoon te houden zijn. Ook bij volwassenen kan het sealen van tanden nuttig zijn, vooral als ze een verhoogd risico op cariës hebben of als hun tanden diepe groeven vertonen.
Hoewel sealants zeer effectief zijn, zijn ze geen vervanging voor een goede mondhygiëne. Regelmatig poetsen, flossen en tandartsbezoeken blijven essentieel om de gezondheid van het gebit te waarborgen. Sealants dienen als een extra beschermingslaag, maar dagelijkse verzorging blijft cruciaal.
Aanbevolen leeftijd voor het sealen van tanden
De beste tijd om tanden te sealen is kort nadat de permanente molaren en premolaren zijn doorgekomen. Dit gebeurt meestal rond de leeftijd van zes tot twaalf jaar. Het vroegtijdig aanbrengen van sealants kan helpen om de tanden te beschermen tijdens de kritieke jaren waarin ze het meest vatbaar zijn voor cariës.
Voor de eerste permanente molaren is de aanbevolen leeftijd meestal rond zes jaar. Deze molaren komen als eerste door en hebben vaak diepe groeven die moeilijk schoon te houden zijn. Het sealen van deze tanden kan helpen om tandbederf in een vroeg stadium te voorkomen.
De tweede permanente molaren komen meestal door rond de leeftijd van twaalf jaar. Ook deze tanden kunnen baat hebben bij het aanbrengen van sealants. Het is belangrijk om deze behandeling tijdig uit te voeren, voordat er schade door tandbederf kan optreden.
Hoewel de meeste sealants bij kinderen en adolescenten worden aangebracht, kunnen ook volwassenen baat hebben bij deze behandeling. Volwassenen met een verhoogd risico op cariës of met tanden die diepe groeven vertonen, kunnen overwegen om sealants te laten aanbrengen. Overleg met een tandarts kan helpen om te bepalen of deze behandeling geschikt is voor uw specifieke situatie.
Voor- en nadelen van het sealen van tanden
Een van de grootste voordelen van het sealen van tanden is de aanzienlijke vermindering van het risico op gaatjes. Sealants vormen een effectieve barrière tegen bacteriën en voedselresten, wat het gemakkelijker maakt om de tanden schoon te houden en tandbederf te voorkomen. Deze behandeling is snel, pijnloos en relatief goedkoop in vergelijking met de kosten van het vullen van gaatjes.
Daarnaast kunnen sealants helpen om de noodzaak van invasievere tandheelkundige ingrepen in de toekomst te verminderen. Door het risico op cariës te verkleinen, kunnen sealants bijdragen aan het behoud van een gezonde mond en het vermijden van complexere en duurdere behandelingen zoals wortelkanaalbehandelingen en kronen.
Er zijn echter ook enkele nadelen verbonden aan het sealen van tanden. Een van de belangrijkste is dat de sealants na verloop van tijd kunnen slijten of beschadigd raken, waardoor ze minder effectief worden. Regelmatige controles bij de tandarts zijn noodzakelijk om te beoordelen of de sealants nog intact zijn en om ze indien nodig bij te werken.
Een ander potentieel nadeel is dat sealants niet altijd hechten zoals bedoeld, vooral als de tanden niet goed zijn voorbereid of als er vocht aanwezig is tijdens de procedure. Dit kan leiden tot een minder effectieve bescherming tegen cariës. Bovendien bieden sealants geen bescherming tegen gaatjes tussen de tanden, waardoor een goede mondhygiëne en regelmatige tandartsbezoeken nog steeds essentieel zijn.
Het sealen van tanden is een effectieve en eenvoudige manier om het risico op gaatjes te verminderen, vooral bij kinderen en adolescenten. Door een dunne laag kunststof aan te brengen op de kauwvlakken van de achterste tanden, kunnen diepe groeven en putjes worden afgedicht, waardoor bacteriën en voedselresten minder kans krijgen om tandbederf te veroorzaken. Hoewel er enkele nadelen aan deze behandeling verbonden zijn, wegen de voordelen vaak zwaarder. Overleg met uw tandarts kan helpen om te bepalen of deze preventieve maatregel geschikt is voor u of uw kind.
